MIERZENIE POSTĘPU TECHNICZNEGO I JEGO EFEKTYWNOŚĆ

 
 

Postęp techniczny wyraża się w przechodzeniu od niższego do wyższego poziomu technicznego. Określa on stan techniki wytwarzania lub cechę techniczną produktu. Toteż chcąc mierzyć postęp techniczny trzeba ustalić poziom techniczny danego układu produkcyjnego, co sprowadza się do ustalenia poziomu technicznego procesu produkcyjnego oraz technicznego poziomu produkcji {produktów).

Stosowane są różne mierniki postępu technicznego, wyrażające jego kierunki, wyniki lub efektywność. Przykładowo wymienia się stopień uprzemysłowienia robót, określany za pomocą czynników wartościowych:

Słabą stroną metody wartościowej są zachodzące wahania cen. Mniej zniekształcone są np. takie wskaźniki, jak zużycie konstrukcji stalowych na 1 min zł wartości produkcji, stosunek wagi konstrukcji i elementów do ogólnej wagi obiektu.

Przy obliczaniu wskaźników uprzemysłowienia robót dobrze jest też posługiwać się wskaźnikami wyrażającymi czas pracy niezbędny do wykończenia elementu po zamontowaniu go. Możemy to zilustrować wzorem:

Postęp techniczny mierzy się również wzrostem technicznego uzbrojenia pracy żywej, dającym wzrost jej wydajności. Przesłanką uzasadniającą szerokie stosowanie tej metody jest to, że stosunkowo łatwo wymiernym efektem postępu technicznego jest oszczędność pracy żywej (przede wszystkim dzięki zmniejszeniu pracochłonności produkcji). Dla tego celu posługujemy się re- wyrażającą stosunek wartości (początkowej, brutto) środków trwałych (Mt), przypadającą na jednego zatrudnionego (Z), czyli techniczne uzbrojenie pracy żywej, mierzone wartością produkcyjnych środków trwałych na jednego robotnika.