ORGANIZACJA PRZEDSIĘBIORSTWA ORAZ SYSTEMY ZARZĄDZANIA CZ. II

 
 

Każdemu członkowi załogi przypada określona rola. Mieści się w niej zarówno udział w podejmowaniu decyzji, jak i -wykonywanie zadań. Zakres decyzji jak i zadań określa struktura organizacyjna układu, oparta na określonych regułach, którym podlegają członkowie załogi danego układu. Z określonej roli członka załogi wynika, jakie są jego obowiązki, czyli co powinien on robić, ażeby przyczynić się do wykonania zadań, jakie ma do wykonania organizacja. Takie pojęcie roli przez poszczególnego członka załogi prowadzi do jedności celów ogólnych i osobistych.

Nieduży liczebnie układ działający może mieć kierownictwo w jednej osobie, np. brygadzistę czy mistrza. Wraz z powiększaniem się liczby osób zachodzi potrzeba, głównie ze względu na konieczność porozumiewania się, zwiększenia liczby podukładów wykonawców oraz liczebności kierownictwa, np. dyrekcji czy zarządu.

Każda grupa wykonawców kieruje się określonymi regułami postępowania (normami). Całość norm występujących w danym układzie można podzielić na dwie grupy: wewnętrzne i zewnętrzne. Na szczeblu układu podstawowego (elementarnego) do norm wewnętrznych zalicza się:

- przepisy statutu w wypadku, gdy układ jest przedsiębiorstwem lub instancją wyższą,

- przepisy regulaminów organizacyjnych, technicznych i pracy ,

- normy techniczne i technologiczne, bezpieczeństwa i higieny pracy, wynagradzania itp.,

- normy zwyczajowe, które decydują o stosunkach międzyludzkich.

W omawianym układzie, w przedsiębiorstwie, występuje bardzo dużo norm zewnętrznych. Część z nich jest ustalana na szczeblu zjednoczenia, wiele z nich powstaje na szczeblu najwyższym. Zbiory powszechnie obowiązujących norm nazywa się systemami, np. system prawny, system płac, system cen, system finansowy.

Normy i przepisy muszą być przestrzegane. W celu sprawdzenia, jak są one realizowane, przeprowadza się kontrole.