Wydajność pracy jest to suma produktów lub usług materialnych (wartości użytkowej) wytworzonych przez robotnika (robotników) w jednostce czasu: godzinie, dniu, miesiącu, roku. Poziom wydajności pracy oblicza się na podstawie ogólnego wzoru: dań i wykorzystaniem czasu pracy, zależy od wielu czynników, wśród których ważne miejsce - poza stosunkami panującymi w zakładzie pracy - zajmują: stopień zainteresowania wykonywanym zawodem, uświadomienie obywatelskie, którego wyrazem jest socjalistyczne współzawodnictwo, system wynagradzania, bodźce moralne, sankcje itp.

Odwrotność współczynnika wydajności pracy nazywa się współczynnikiem pracochłonności wyraża on ilość pracy żywej (o przeciętnej jakości) zużytej na wytworzenie jednostki produktu.

Poziom wydajności pracy może być mierzony w jednostkach naturalnych (fizycznych), np. m3 muru, m2 posadzki lub w uję ciu wartościowym (w wyrażeniu pieniężnym), np. oznacza, że 1 robotnik wykonał w ciągu godziny produkcję wartości 55 zł.

W obliczeniach wydajności pracy robotnika najczęściej stosowanym miernikiem jest ilość produktów (produkcji) na jednostkę czasu wyrażoną w jednostkach naturalnych. Ten sposób obliczania wydajności" pracy stosowany jest także do obliczeń zespołowej wydajności pracy, tj. dla grup, brygad i różnych zespołów robotniczych.

Wydajność pracy w skali całego przedsiębiorstwa (samodzielnej jednostki) oblicza się dzieląc sumę produktów (wykonanych łącznie przez wszystkich robotników danego przedsiębiorstwa) przez ilość czasu rzeczywistego zużytego przez robotników na jej wykonanie .