Wynagrodzenia pracowników są zróżnicowane, przy czym podstawowym kryterium zróżnicowania są: ilość i jakość wykonanej pracy. Na pojęcie jakości pracy składają się dwa czynniki stopień trudności oraz jej efektywność. Z kolei stopień trudności wyznaczają: 1) charakter i złożoność funkcji, z czym wiąże się m.in. potrzeba odpowiedniego przygotowania fachowego, 2) stopień niebezpieczeństwa, a więc ryzyko spowodowania nieszczęśliwego wypadku, 3) natężenie mięśni i nerwów, które wymaga odpowiedniej odporności nie tylko fizycznej, lecz także psychicznej, 4) warunki, w jakich wykonywana jest praca, czyli stopień jej uciążliwości wywoływany warunkami środowiskowymi.

Powyższe elementy, stanowiące podstawowe kryteria zróżnicowania pracy z punktu widzenia jej trudności oraz wymaganych kwalifikacji, uwzględniają stosowane we wszystkich przedsiębiorstwach taryfikatory kwalifikacyjne. Na ich podstawie na Mamy tu więc do czynienia w jakiejś mierze z samoczynnym oddziaływaniem systemu akordowego na zespoły pracujące w akordzie zryczałtowanym, i z kolei robotników - na poszczególne służby na budowie, a pośrednio także w jednostce macierzystej, w przedsiębiorstwie w kierunku zapewnienia terminowych i jakościowo dobrych dostaw materiałów, narzędzi, sprzętu itp. stępuje osobiste zaszeregowanie robotników do poszczególnych grup. Z kolei tabele płac obejmują wykazy grup zaszeregowania oraz wykazy odpowiadających im godzinowych stawek płac.

W przedsiębiorstwach budowlanych przepisy taryfikatora kwalifikacyjnego, stanowiącego podstawę do oceny kwalifikacji robotników, wprowadzają podział na 9 kategorii zaszeregowania . Każdej kategorii zaszeregowania odpowiadają określone stawki godzinowe. Przedstawia je poniższe zestawienie (tab. 6-2).