Zakładowy fundusz socjalny. Zakładowy fundusz socjalny, na który odpisy zalicza się do kosztów zakładu pracy, pzeznaczony jest na finansowanie działalności socjalnej na rzecz pracowników i ich rodzin, a w szczególności:

- wczasów pracowniczych,

- wypoczynku dla dzieci i młodzieży,

- wypoczynku niedzielnego i świątecznego oraz turystyki,

- placówek kulturalno-oświatowych,

- pracowniczych ogródków działkowych,

- sportu oraz innej działalności o charakterze socjalnym i kulturalnym.

- Zakładowy fundusz socjalny tworzy się:

- z odpisu ustalonego w stosunku do funduszu płac,

- z opłat osób i jednostek organizacyjnych korzystających z usług zakładowej działalności socjalnej,

- ze środków finansowych przekazanych przez organizacje społeczne oraz dobrowolnych świadczeń pracowników,

- z innych źródeł określonych przepisami szczególnymi.

Docelowo, tj. w roku 1978, zakładowy fundusz socjalny będzie wynosić 2% funduszu płac. Wzrost ten będzie następował stopniowo. Środki przeznaczone na zakładowy fundusz socjalny niewykorzystane w roku bieżącym powiększają środki przeznaczone na ten cel w roku następnym.

Zakładowy fundusz mieszkaniowy. Zakładowy fundusz mieszkaniowy przeznaczony jest na finansowanie budownictwa mieszkaniowego dla pracowników, na udzielanie im pomocy finansowej w uzyskiwaniu mieszkań oraz na inne cele z zakresu potrzeb mieszkaniowych pracowników. Zakładowy fundusz mieszkaniowy tworzy się:

- z odpisu ustalonego w stosunku do funduszu płac,

- z innych źródeł określonych przepisami szczególnymi.

Odpis ulega corocznemu podwyższaniu aż do osiągnięcia 1% funduszu płac na rok 1978. Wzrost ten następuje począwszy od ustalenia zakładowego funduszu mieszkaniowego na rok 1974 coroczny wzrost odpisu nie może wynosić mniej niż 0,1% funduszu płac.

Odpisy na zakładowy fundusz mieszkaniowy zalicza się do kosztów zakładu pracy. Środki przeznaczone na zakładowy fundusz mieszkaniowy nie wykorzystane w roku bieżącym powiększają środki przeznaczone na ten cel w roku następnym.

FUNDUSZ PLAC I JEGO SKŁADNIKI ORAZ OGÓLNE ZASADY GOSPODAROWANIA FUNDUSZEM PŁAC

Do funduszu płac zalicza się wynagrodzenia pieniężne i wartości świadczeń w naturze, niezależnie od źródeł ich finansowania i rodzaju dokumentów będących podstawą wypłaty, stanowiące należności za pracę wykonaną przez pracowników zatrudnionych na czas nieokreślony, sezonowo, na czas określony, na okres próbny, na czas wykonywania określonej roboty albo za pracę nakładczą, pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub umowy o dzieło, jeżeli od wynagrodzeń za te prace nie pobiera się podatku dochodowego, obrotowego lub gruntowego. Fundusz płac dzieli się na:

- osobowy fundusz płac,

- bezosobowy fundusz płac,

Z kolei osobowy fundusz płac obejmuje dwie grupy wynagrodzeń: płace podstawowe i płace uzupełniające.

Do płac podstawowych zalicza się płace zasadnicze wraz z dodatkami (np. funkcyjny) oraz dopłaty, np. premie, dopłaty za godziny nadliczbowe, za pracę nocną, za kierownictwo, za wysługę lat.

W skład prac uzupełniających wchodzą: wynagrodzenia za urlopy, ryczałty (np. za pełnienie funkcji społecznego inspektora pracy), płace za czas nie przepracowany, np. z tytułu wykonywania obowiązków społecznych, oraz deputaty.

Do bezosobowego funduszu płac zalicza się wypłaty za: prace doraźne, np. załadunkowe i wyładunkowe (jeżeli w przedsiębiorstwie nie ma własnej, specjalnej brygady do tych prac), przewozy dokonywane przez wozaków, pranie i naprawa odzieży ochronnej robotników, drobne remonty, konserwacje i naprawy, udział w posiedzeniach komisji, prowadzenie wykładów szkoleniowych oraz inne prace zlecone.