RACHUNEK KOSZTÓW I ICH KLASYFIKACJA
Rachunek kosztów jest to ogół czynności zmierzających do ustalenia w różnych przekrojach i interpretowania kosztów poniesionych w przedsiębiorstwie w określonym czasie i z określonym przeznaczeniem. Rachunek kosztów cechuje kompletność zapisów, dokładność i sprawdzalność ujęcia kosztów oraz terminowość, a także porównywalność. Z istoty rachunku kosztów wynika, że stanowi on podstawowe narzędzie w procesie zarządzania przedsiębiorstwem. Podstawowymi zadaniami rachunku kosztów są:
- bieżące ewidencjonowanie ponoszonych przez przedsiębiorstwo nakładów,
- ustalenie kosztów własnych poszczególnych produktów,
- stała kontrola wykonania planu kosztów i ich obniżki,
- dostarczenie danych do planowania kosztów na okres następny.
- W przedsiębiorstwie budowlanym rozróżnia się:
- a) koszty działalności operacyjnej, obejmujące:
- koszty działalności podstawowej - produkcji budowlano-montażowej,
- koszty działalności pomocniczej produkcji przemysłowej i usług: bazy sprzętu, bazy transportu poszczególnych jednostek,
- b) koszty działalności pozaoperacyjnej: zakładowej działalności socjalnej i usług bytowych.
W zależności od celów, jakie chcemy osiągnąć w ramach analizy kosztów, ponoszone przez przedsiębiorstwo koszty ujmowane są w różnych przekrojach. Stosuje się zazwyczaj następujące przekroje klasyfikacyjne kosztów:
- a) koszty proste i koszty złożone,
- b) koszty zmienne i koszty stałe,
- c) 'koszty według rodzaju (układ rodzajowy),
- d) koszty według miejsc ich powstawania (układ funkcjonalny),
- e) 'koszty według celu ich poniesienia: obiektów budowlanych, wyrobów produkcji pomocniczej, usług (układ kalkulacyjny).