Podział kosztów na proste i złożone jest następstwem poszukiwania możliwości rozbicia kosztów w przedsiębiorstwie na jak najmniejsze składniki:

Koszt prosty jest to taki element kosztów, który nie daje się podzielić na bardziej szczegółowe pozycje składowe, np. płace, składki na ubezpieczenia społeczne, amortyzacja zużycia materiałów, przy czym nie bierze się pod uwagę okresu, jakiego ten koszt dotyczy. Koszt prosty powstaje w okresie, w którym zużyto określone środki bądź poczyniono nakłady.

Koszty złożone obejmują szereg kosztów prostych. W budownictwie do kosztów złożonych zalicza się np. wytworzone przez daną jednostkę, samodzielnie bilansującą, a więc działającą na zasadach rozrachunku gospodarczego, materiały, usługi sprzętowe i transportowe, zużycie wykonanych we własnym zakresie tymczasowych obiektów budynków i urządzeń, a także koszty remontów, wykonanych przez własną brygadę remontową.

Podział kosztów na zmienne i stałe wynika z charakteru poszczególnych nakładów i sposobu ich reagowania na zmiany rozmiarów działalności. Do pierwszych (zmiennych) zalicza się koszty, których wielkość zmienia się mniej więcej proporcjonalnie w stosunku do zmian rozmiarów działalności. Jako koszty stałe występują te, których wielkość jest w zasadzie niezależna od rozmiarów produkcji. Stąd koszty bezpośrednie są z reguły kosztami zmiennymi, albowiem ich wielkość zależna jest od rozmiarów działalności, a więc wzrasta odpowiednio do jej wzrostu lub zmniejsza się odpowiednio w miarę zmniejszania np. produkcji. Do kosztów zmiennych wchodzą więc przede wszystkim materiały, usługi sprzętowe, płace produkcyjne. Dla przykładu koiszty osobowe robotników zatrudnionych bezpośrednio w produkcji, a więc w komórkach produkcyjnych, można traktować ogólnie jako koszty zmienne. Wyraźnie zmienne są wynagrodzenia opłacane w formie akordu.