Wypływające z systemu finansowego podstawowe zasady gospodarki finansowej przedsiębiorstw można ująć w następujące punkty:

Poprawa wyniku finansowego przedsiębiorstwa może nastąpić przede wszystkim przez: 1) zwiększenie rozmiarów działalności, pod warunkiem, że związane z tym koszty są niższe od wartości przyrostu produkcji, oraz 2) przez obniżkę kosztów, którą osiąga się przede wszystkim przez relatywne obniżanie zarówno stopnia zaangażowanych środków produkcji w procesie wytwarzania, jak i kosztów produkowanych wyrobów. _ _ _

W przedsiębiorstwach państwowych akumulacja finansowa (w odróżnieniu od „akumulacji społecznej”, stanowiącej element podziału dochodu narodowego) oznacza różnicę między wartością sprzedaży a kosztem własnym tej sprzedaży, skorygowaną o saldo strat i zysków nadzwyczajnych.

Zagadnienia te potraktowano szerzej w rozdziale drugim, a zwłaszcza w punkcie traktującym o roli bodźców' ekonomicznych w systemie planowania i zarządzania gospodarczego.

- kształtowanie rentowności przedsiębiorstw oraz podział akumulacji finansowej, w tym także podział zysku.

- źródła i metody finansowania potrzeb w dziedzinie środków obrotowych oraz reprodukcji środków trwałych, a więc remontów, inwestycji odtworzeniowych i inwestycji rozwojowych, zwiększających zasoby środków trwałych,

- powiązanie między finansami przedsiębiorstw a zjednoczeniem i budżetem państwa,

- formy gromadzenia środków pieniężnych - przede wszystkim ze sprzedaży wytworzonych produktów oraz świadczonych usług, wydatkowanie tych środków na potrzeby związane z działalnością gospodarczą, na zakup środków produkcji, na wypłatę wynagrodzeń, na wpłaty do budżetu państwa itp.

- Sprawny system finansowy przedsiębiorstw powinien realizować następujące zadania:

- pobudzać do maksymalnego wzrostu i dostosowania produkcji (usług) do potrzeb społecznych, a więc do produkowania nowoczesnych i jakościowo dobrych wyrobów przy zastosowaniu najbardziej ekonomicznego połączenia czynników produkcji z kosztami produkcji,

- wyzwalać inicjatywę przedsiębiorstw w dziedzinie wdrażania wszelkich form postępu technicznego i ekonomicznego,

- prowadzić do pogłębienia we wszystkich ogniwach zarządzania zasad rozrachunku gospodarczego, będącego warunkiem racjonalnego działania.

Szczególna rola finansów przedsiębiorstw, stanowiących - jak to wyjaśniono - część składową finansów państwa, polega na tym, że w przedsiębiorstwach powstaje podstawowa część pro' duktu wytwarzanego w społeczeństwie socjalistycznym. Podział przychodów pieniężnych pochodzących z realizacji tego produktu jest zasadniczą podstawą gromadzenia funduszy pieniężnych przez wszystkie ogniwa gospodarki socjalistycznej, w których podlegają one dalszej redystrybucji - podziałowi.