SYSTEM PLANOWANIA I ZARZĄDZANIA GOSPODARCZEGO

 
 

Istotę systemu planowania i zarządzania gospodarczego można najogólniej ująć następująco:

- 1) system planowania wyraża się w podejmowaniu decyzji związanych z wykorzystaniem i powiększaniem zasobów produkcyjnych

- 2) przez pojęcie zarządzania rozumie się ustalanie podmiotowej struktury produkcji (hierarchii gospodarczej) i systemu pobudzania do wzrostu efektywności (indywidualnej i społecznej) oraz zasilanie (jednostek gospodarczych) w potrzebne informacje i fundusze pieniężne.

Rozwijając powyższą definicję powiemy, że zadaniem systemu planowania i zarządzania jest z jednej strony ustalanie celów i na ich tle czynności gospodarczych oraz podejmowanie decyzji dotyczących zaspokojenia potrzeb społeczeństwa, z drugiej zaś kierowanie całością działalności gospodarczej za pomocą zespołu sprawnie i efektywnie działających instrumentów ekonomiczno-finansowych, nazywanych układem pobudzania i zasilania jednostek gospodarczych w informacje i fundusze pieniężne.

Przez system pobudzania rozumie się zbiór sposobów zachęcania układów działających (przedsiębiorstw) do dobrej roboty, to znaczy zachęcania pracowników do zwiększania wydajności indywidualnej, a kierownictwa do zwiększania wysiłku organizacyjnego i sprawności kierowania tak, aby zapewnić najwyższą efektywność działania całego układu.

Przez system zasilania rozumie się zbiór zasad dostarczania informacji i środków płatniczych, co pozwala realizować ujęte w planie zadania. Decyzje mogą być podejmowane na różnych szczeblach zarządzania (hierarchii administracji państwowej i gospodarczej). Zależy to od obowiązującego w danym okresie stopnia decentralizacji w dziedzinie planowania i zarządzania. Jednakże w gospodarce socjalistycznej istnieje pewna grupa decyzji, które przy każdym zakresie decentralizacji muszą być podejmowane przez organ naczelny (władzę centralną). Wchodzą tu przede wszystkim decyzje dotyczące tempa i kierunków rozwoju gospodarki narodowej oraz stopnia zaspokajania potrzeb społecznych, czyli realizacji podstawowych celów gospodarki socjalistycznej.