Podstawowa funkcja środków trwałych

 
 

Gospodarkę funduszem płac trzeba oceniać w powiązaniu z polityką zatrudnienia, polityką płac, wzrostem wydajności pracy itp. W szczególności chodzi o ustalenie, jakie były przyczyny przyrostu średniej płacy i w jakim związku pozostaje ona z przyrostem wydajności pracy, jakie i dlaczego występowały trudności w gospodarce płacami i jaki wywarło to wpływ na ruch zatrudnienia (płynność kadr)? Czy i dlaczego nastąpiło przekroczenie planowanego funduszu płac? Jak gospodarowano funduszem bezosobowym?

Środki trwałe. Podstawową funkcją środków trwałych jest ich bezpośredni udział w procesie produkcji, gdzie uczestniczą wspólnie z pozostałymi czynnikami produkcji. Ich wielkość i struktura wyznaczają w pewnej mierze wielkość i skład pozostałych czynników produkcji - rzeczowych i osobowych. Dlatego też prawidłowa gospodarka majątkiem trwałym stanowi ważny element w procesie intensyfikacji działalności gospodarczej. Prawidłowa struktura trwałego majątku produkcyjnego, dbałość o jego sprawność techniczną oraz wysoką wydajność, to podstawowe czynniki na drodze do osiągania wyższej dynamiki produkcji i obniżki jej kosztów, a w rezultacie wysokiego tempa przyrostu dochodu narodowego. Toteż właśnie w tej problematyce wyraża się istotna rola i funkcja środków trwałych w procesie produkcji oraz tworzenia dochodu narodowego.

Wielkość i strukturę zasobów środków trwałych można scharakteryzować za pomocą danych statystycznych. Pozwalają one ustalić skład rzeczowy trwałego majątku produkcyjnego, a więc ocenić, czy zachowane są właściwe proporcje, jeśli chodzi o poszczególne rodzaje środków trwałych, stopień uruchomienia parku maszynowego itp.

Duże znaczenie ma analiza udziału budynków w całości środków trwałych. Wiadomo bowiem, że obiekty kubaturowe pochłaniają ogromne nakłady materiałowe i środki finansowe. Z drugiej strony budynki nie są obiektami bezpośrednio produkcyjnymi, a więc obniżają efektywność całości produkcyjnych środków trwałych.

Jak już wskazywaliśmy, różny jest zakres stosowanych wskaźników w badaniach związanych z gospodarką środkami trwałymi. Tu podamy uproszczony przykład wykorzystania dla mierzenia efektywności trwałego majątku produkcyjnego zależności ekonomicznych środków trwałych. Chodzi mianowicie o scharakteryzowanie za pomocą relacji: majątek trwały (Mt) - zatrudnienie (Z) - produkcja (P) przede wszystkim zależności wydajności pracy żywej od technicznego uzbrojenia pracy żywej oraz produktywności majątku trwałego , kształtującej się m.in. pod wpływem postępu w dziedzinie technologii i organizacji produkcji oraz polityki inwestycyjnej (tab. 14-2) (rys. 14-1).