Zyski nadzwyczajne

 
 

Poza wynikami powstającymi w przedsiębiorstwie w związku z działalnością operacyjną i pozaoperacyjną występują także wyniki z przyczyn nadzwyczajnych, a więc nadzwyczajne straty i nadzwyczajne zyski.

Podstawowe rodzaje strat nadzwyczajnych to przede wszystkim straty poniesione w składnikach majątkowych wskutek wypadków losowych, jak pożar, kradzież, niedobory w składnicach majątkowych, ujawnione podczas inwentaryzacji itp. Stosunkowo poważne kwoty pokrywają przedsiębiorstwa z tytułu kar za przetrzymywanie wagonów, z tytułu odsetek o charakterze karnym, np. za nieterminowe regulowanie zobowiązań: rat kredytów oraz należności za otrzymane dostawy i wykonane na rzecz przedsiębiorstwa usługi, kar za nieterminowe usuwanie usterek itp.

Zyski nadzwyczajne to przede wszystkim ujawnione w składnikach majątkowych (podczas inwentaryzacji) nadwyżki przekraczające niedobory, otrzymane od zleceniodawców kwoty z tytułu kar umownych z powodu niewywiązania się przez nich z warunków umownych, np. wskutek zwłoki w dostarczeniu projektu technicznego, za zwłokę w przekazaniu terenu budowy itp.

Wszystkie wyniki finansowe gromadzi się na koncie „Straty i zyski”. Na koncie tym powstaje saldo (pozostałość), określające wynik finansowy działalności przedsiębiorstwa w danym okresie, czyli zysk lub strata.

Wynik finansowy jest więc syntetycznym miernikiem ilustrującym rezultaty działalności przedsiębiorstwa odzwierciedla on w sposób syntetyczny zarówno skutki postępu techniczno-ekonomicznego, jak i stopień wykorzystania pracy ludzkiej, sprzętu i materiałów, rezultaty właściwego rozwoju produkcji, terminowe oddawanie obiektów do użytku itd. Toteż w ramach analizy wyników należy rozliczyć wpływ poszczególnych czynników na wynik finansowy przedsiębiorstwa, a zwłaszcza wpływ zmian wyników na sprzedaży produkcji budowlano-montażowej.

Mechanizm podziału zysku: na część należną budżetowi, część przeznaczoną dla załogi oraz część przeznaczoną na powiększenie funduszów własnych przedsiębiorstwa (w tym także na cele inwestycyjne), stwarza bodźce materialne do polepszenia wyników działalności gospodarczej przedsiębiorstwa.