PRODUKT I JEGO PODZIAŁ

 
 

Sumę wartości (w wyrażeniu pieniężnym ) wszystkich dóbr materialnych (produkcyjnych i konsumpcyjnych) wytworzonych w gospodarce narodowej w ciągu jednego roku nazywamy produktem globalnym. Wielkość produktu globalnego liczy się na ogół metodą zakładową, a więc przez dodawanie produkcji globalnej poszczególnych zakładów (jednostek gospodarczych) .

Jeżeli od wartości produktu globalnego odejmiemy sumę kosztów materialnych poniesionych na wytworzenie produktu globalnego, nazywanych wartością przeniesioną, otrzymamy wartość nowo wytworzoną. Jest to dochód narodowy , który powstaje

Jako narzędzie sumowania (agregacji) różnorodnych dóbr wytworzonych w gospodarce narodowej wykorzystuje się ceny (cena jest ta wartość wyrażona w pieniądzu). Nie sposób bowiem znaleźć wspólną rzeczową jednostkę miary, za pomocą której moglibyśmy dodawać do siebie różnorodne produkty, np. chleb, ubranie, mieszkanie, Te różnorodne produkty zmuszeni jesteśmy agregować za pomocą cen.

Z pewnym uproszczeniem można podać, że np. produkcja globalna w jednostce gospodarczej przemysłu obejmuje wartość produkcji towarowej, tj. wielkość wytworzonej produkcji i wykonanych usług w danym okresie, która pozostaje po odjęciu produkcji zużytej w ramach danej jednostki produkcyjnej (na własne potrzeby) oraz wartość różnicy remanentów produkcji niezakończonej (w toku) na początek i na koniec okresu (roku).

Koszty materialne produkcji obejmują: koszty materiałów, paliwa, energii, koszty obróbki obcej, usług transportowych i inne koszty materialne. Tempo wzrostu dochodu narodowego jest miernikiem wzrostu gospodarczego w danym okresie. dzięki nakładom pracy ludzkiej wydatkowanej w ciągu roku w gospodarce narodowej.