- 1. Tokarki 10
- 2. Automaty tokarskie, tokarki rewolwerowe i z automatycznym cyklem pracy 12,5
- 3. Obrabiarki do metali skrawające specjalne i specjali- lizowane 14
- 4. Pompy wirowe tłoczące ciecze z zawiesinami, wodę morską, ciecze gęste oraz ciecze z materiałami ściernymi 33
- 5. Zgrzewarki oporowe i tarczowe oraz przetwornice spawalnicze (spawarki wirujące) 14
- Maszyny, urządzenia i aparaty specjalne branżowe
W zakresie środków trwałych oddziaływanie za pomocą bodźców ekonomicznych przebiega w dwóch torach:
Przedsiębiorstwa dokonują odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych:
Stawki odpisów amortyzacyjnych ustala się dla poszczególnych jednorodnych zbiorów środków trwałych, przewidzianych w obowiązującej klasyfikacji rodzajowej środków trwałych GUS-u w zasadzie na szczeblu rodzaju. Stawki ustala się z uwzględnieniem racjonalnego użytkowania, konserwacji i prawidłowej gospodarki remontowej, a także założeń co do polityki w dziedzinie wdrażania postępu technicznego i związanego z tym tempa odnowy środków trwałych.
Istota, funkcje i metody amortyzacji. Istotą amortyzacji jest dokonujący się proces stopniowego przenoszenia częściami wartości zużywających się środków trwałych na wytworzone za ich pomocą przedmioty (produkty). Wynika to z funkcji środków trwałych, które biorą udział w wielu cyklach procesu produkcyjnego i zużywają się stopniowo. Znajduje to odbicie w społecznym koszcie wytwarzania w formie odpisów amortyzacyjnych, które odzwierciedlają stopniowe przenoszenie wartości zużycia (umorzenia).
Tabele amortyzacyjne służą do obliczania amortyzacji i umorzenia środków trwałych. Zakłada się je na podstawie danych kart szczegółowych obiektów inwentarzowych. Tabele amortyzacyjne są bieżąco aktualizowane i prowadzi się je przez szereg lat, chyba że w zakładzie nastąpią zmiany organizacyjne bądź inne, np. w zakresie ewidencji kosztów.
Duża różnorodność środków trwałych, jakimi dysponują przedsiębiorstwa, wymaga odpowiedniego ich grupowania, przy czym podstawowym kryterium podziału wszystkich środków trwałych jest ich funkcja ekonomiczna, czyli rola obiektu w procesie produkcyjnym lub w działalności nieprodukcyjnej. Z tego punktu widzenia środki trwałe dzielimy na:
Przedmioty nie odpowiadające powyższym kryteriom traktuje się jako przedmioty nietrwałe na równi z przedmiotami pracy. Podział środków pracy na środki trwałe i przedmioty nietrwałe ma charakter umowny, podyktowany względami praktycznymi. Mianowicie celem tego podziału jest m.in. uproszczenie ewidencji, amortyzowania itp. Ponadto do środków trwałych nie zalicza się m.in.:
Środki trwałe są to przedmioty przeznaczone do długotrwałego użytkowania dla celów produkcyjnych lub usługowych. O zaliczeniu tych lub innych przedmiotów do środków trwałych nie decydują ich specyficzne własności. Ani bowiem okres trwania poszczególnych przedmiotów, ani charakter konstrukcji czy też kształt zewnętrzny same przez się nie dają przedmiotom cech środków trwałych.
Kontrolą i dyscypliną plac oraz fundusz płac w przedsiębiorstwach reguluje szereg szczegółowych przepisów. Gospodarka funduszem płac podlega także bankowej kontroli. Banki sprawdzają prawidłowość gospodarki funduszem płac oraz kontrolują rozliczenia funduszu płac przedsiębiorstw w powiązaniu z wykonaniem planowych zadań gospodarczych.