Sumę wartości (w wyrażeniu pieniężnym ) wszystkich dóbr materialnych (produkcyjnych i konsumpcyjnych) wytworzonych w gospodarce narodowej w ciągu jednego roku nazywamy produktem globalnym. Wielkość produktu globalnego liczy się na ogół metodą zakładową, a więc przez dodawanie produkcji globalnej poszczególnych zakładów (jednostek gospodarczych) .

Środki pracy, a zwłaszcza narzędzia pracy, którymi posługują się w procesie produkcji ludzie, łącznie z ich kwalifikacjami i umiejętnościami produkcyjnymi stanowią siły wytwórcze społeczeństwa. Ponieważ proces produkcji ma charakter społeczny, taki sam charakter mają siły wytwórcze - są one społecznymi siłami wytwórczymi.

Przedmiotami pracy nazywamy materię, na którą człowiek oddziałuje w procesie produkcji za pomocą narzędzi pracy. Podstawowymi przedmiotami pracy są: ziemia, węgiel, rudy, woda.

Praca stanowi wydatkowanie siły roboczej w określonej, użytecznej formie. Praca ludzka występuje w najrozmaitszych, jakościowo różnych, konkretnych formach. Istnieją różne rodzaje pracy: praca murarza, tokarza, szewca, krawca itp, różnią się one od siebie zarówno pod względem metod, jak i osiąganych rezultatów.

Produkcja stanowi celową i świadomą działalność człowieka, polegającą na przekształceniu dostarczanych przez przyrodę bogactw na dobra zaspokajające potrzeby ludzkie. Na przykład z rudy żelaza otrzymujemy w drodze przerobu (procesu produkcyjnego) surówkę, stal, a następnie różne wyroby gotowe. Z wełny otrzymujemy przędzę, tkaniny i wreszcie gotowe ubrania.

Produkcja nie wyczerpuje ludzkiej działalności mającej na celu zaspokojenie potrzeb ludzkich. Istnieje również sfera działalności związanej z podziałem produktów oraz bezpośrednim zaspokajaniem potrzeb ludzkich, np. praca nauczyciela, lekarza, artysty, fryzjera itp. Zarówno wskutek pracy związanej z podziałem produktów, jak i w wyniku czynności, które bezpośrednio zaspokajają potrzeby ludzkie, nie powstają środki materialne, czyli produkty (dobra) nie stwarza się nowych dóbr materialnych.

Spośród istot żywych człowiek ma najszersze i najbardziej zróżnicowane potrzeby. Obejmują one nie tylko żywność, odzież czy mieszkanie, ale także wymogi w zakresie ochrony zdrowia, nauki, wychowania dzieci, rozrywki itp.

Pages