Terenowymi organami władzy państwowej są rady narodowe w gminach, miastach, dzielnicach miast i województwach. Kierują one całokształtem rozwoju społeczno-gospodarczego terenu oraz oddziaływają na wszystkie jednostki administracji i gospodarki na danym terenie, inspirują ich działalność. Rady narodowe jako podstawowe organy samorządu społecznego organizują samodzielnie zaspokajanie potrzeb ludności swego terenu przy wszechstronnym wykorzystaniu miejscowych inicjatyw.

W skład gospodarki zarządzanej centralnie wchodzą wielkie i średnie przedsiębiorstwa przemysłowe i budowlano-montażowe, koleje, żegluga, łączność, handel zagraniczny, niektóre organizacje i jednostki handlu wewnętrznego, lasy państwowe, niektóre państwowe gospodarstwa rolne oraz. niektóre instytucje socjalne i kulturalne. wą zaspokajania tych potrzeb. Ponadto w pracujących na danym terenie zakładach produkcyjnych i usługowych można łatwiej zatrudnić występujące okresowo nadwyżki siły roboczej.

Zadania ministerstw - wraz z postępującym procesem decentralizacji zarządzania - w ostatnich latach znacznie się zmieniły. Zmierza się bowiem do tego, aby uwalniać je w coraz większym stopniu od wykonywania funkcji bieżących (operatywnych), gdyż tylko w ten sposób będą mogły skupiać swoją uwagę na zagadnieniach ogólnych i długofalowych, m.in. w dziedzinie doskonalenia systemu i organizacji zarządzania poszczególnymi działami i gałęziami gospodarki narodowej, koordynacji międzyresortowej itp.

Zarządzanie przez państwo gospodarką narodową, a w jej ramach działalnością gospodarczą, wymaga zorganizowanego {hierarchicznie zbudowanego) aparatu gospodarczego. W Polsce aparat ten, nazywany także administracją gospodarczą, jest na ogół trzy- szczebłowy (rys. 2-1), tzn. między poszczególnymi ministerstwami a bezpośrednimi wFykonawcami (przedsiębiorstwami) występuje najczęściej szczebel pośredni. Jest nim przeważnie zjednoczenie.

W skład Rady Ministrów wchodzą: prezes Rady Ministrów (premier), wiceprezesi Rady Ministrów, przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, ministrowie.

Najwyższym organem władzy państwowej jest Sejm. Do niego należy m.in. ustalanie głównych kierunków rozwoju gospodarki narodowej. W szczególności do głównych zadań Sejmu w zakresie spraw gospodarczych należy:

- uchwalanie ustaw zawierających podstawowe normy dotyczące działania oraz kierunki rozwoju gospodarczego, a także upoważnienia dla regulowania określonych spraw gospodarczych dla wszystkich szczebli administracji gospodarczej,

Klasyfikacja gospodarki narodowej ma na celu zapewnienie jednolitego grupowania jednostek w planach gospodarczych i badaniach statystycznych oraz umożliwia zachowanie porównywalności danych statystycznych.

Podstawowe narzędzia do kierowania gospodarką narodową zawiera system planowania i zarządzania gospodarczego. Układem działającym lub jednostką organizacyjną nazywać będziemy każdy 'podmiot działający, który jest uporządkowany zbiorem ludzi i rzeczy, przygotowanym do określonego rodzaju działania.

Przez gospodarkę narodową rozumie się całość działalności gospodarczej prowadzonej w ramach danego kraju i ściśle uzależnionej od struktury tej gospodarki. Składa się na nią działalność gospodarcza (gospodarka) w sferze produkcji, obiegu, podziału i konsumpcji, a także wszelka działalność w pozostałych dziedzinach życia gospodarczego.

Pojęciem dochodu narodowego posługujemy się w odniesieniu do całej gospodarki narodowej. Natomiast w stosunku do niższych szczebli gospodarki narodowej używamy pojęcia produkcji czystej. Oblicza się ją w ten sposób, że od produkcji globalnej poszczególnych zakładów odejmuje się ogólną sumę kosztów materialnych poniesionych przez nie w ciągu roku, a więc całą wartość przeniesioną.

Pages