Szczególna rola w kształtowaniu socjalistycznych stosunków pracy przypada prawu pracy .

Dla planowania i prawidłowej gospodarki siłą roboczą istotne znaczenie ma podział pracowników według kwalifikacji, wykonywanych zawodów i czynności. Wiąże się z tym zarówno ocena prawidłowości pokrycia siłą roboczą programu produkcyjnego, jak i ustalanie funduszu płac. Wśród robotników rozróżnia się:

- robotników wykwalifikowanych, posiadających wyuczony zawód i odpowiednie doświadczenie

Ważnym źr&dlem kwalifikacji jest praktyka zawodowa, która łącznie z wykształceniem stanowi istotny czynnik otwierający drogę do awansu. prac oraz stworzenie z niej zwartego zespołu pracowniczego, mogącego osiągnąć wysoką wydajność pracy. Przy doborze pracowników należy zwracać uwagę na życiorys kandydatów, ich świadectwa szkolne oraz zaświadczenia z ich dotychczasowej pracy, stan zdrowia i zdolności fizyczne. Ogół pracowników zatrudnionych w przedsiębiorstwie budowlanym dzieli się na:

Gospodarowanie siłą roboczą, czyli grupowanie ludzi i ustalanie odpowiednich reguł postępowania, a więc planowanie zatrudnienia (zapotrzebowanie według kwalifikacji, zawodów itp.), przyjmowanie i zwalnianie pracowników, szkolenie, analiza zatrudnienia oraz szereg innych z tym związanych czynności wchodzi w skład funkcji i zadań spełnianych przez organ kierowania.

Drugim obok zaangażowanych w produkcji środków pracy (i inwestycji dających dodatkowe obiekty majątku trwałego) czynnikiem, który w sposób bezpośredni wpływa na rozmiary produkcji, jest wielkość zatrudnienia (praca żywa). Stąd polityka zatrudnienia - choć w węższym zakresie aniżeli polityka inwestycyjna - odgrywa ważną rolę w kształtowaniu rozmiarów i tempa produkcji. Jednakże zakres tego oddziaływania może być wyraźnie określony.

Ażeby proces produkcji mógł się odbywać, niezbędne są - oprócz wytkniętego celu - środki działania, czyli czynniki produkcji. Są to przede wszystkim: praca ludzka oraz rzeczowe zasoby produkcyjne, czyli środki produkcji (środki pracy i przedmioty pracy). Ważne jest przy tym, że wraz z rozwojem postępu technicznego wzrasta udział pracy uprzedmiotowionej w ogólnym nakładzie wydatkowanej pracy . Następuje

Zasada jednoosobowego kierownictwa nie wyklucza współuczestnictwa załogi w zarządzaniu przedsiębiorstwem socjalistycznym. Jest to podstawowy element demokracji socjalistycznej i samego ustroju jako formy własności społecznej.

Jednakże również system funkcjonalny, który wykazuje szereg zalet, nie jest wolny od wad. Jego słabą stroną jest głównie to, że grupy doradców (piony funkcjonalne) rozbudowują się i z czasem podważają podstawowy szkielet struktury organizacyjnej (jest on oparty, jak wiadomo, na zależności bezpośrednich wykonawców od przełożonych służbowych). To doprowadziło do powstania kolejnego typu struktury, nazywanego sztabowo-linio- wym lub liniowo-sztabow'ym.

Jednakże obecnie w okresie szybkiego postępu technicznego coraz trudniej jest, nawet małym jednostkom (instytucjom) gospodarczym, działać sprawnie bez fachowej porady specjalistów. Toteż zaistniała konieczność rozwijania struktur organizacyjnych drugiego typu, a mianowicie struktur funkcjonalnych.

Główny księgowy zajmuje się ewidencją księgową, zabezpieczeniem mienia i sporządzaniem informacji dotyczących stanu majątkowego przedsiębiorstwa oraz prowadzi jego gospodarkę.

Do pionu głównego księgowego należą: dział księgowości i dział finansowy, który zajmuje się całokształtem spraw finan- f sowych, a między innymi sporządzaniem planów finansowych, uzyskaniem i spłatą kredytów bankowych, inkasem należności i regulacją zobowiązań przedsiębiorstwa.

Pages